شاخص آمادگی ایرانی‌ها مقابل زلزله، بین ۸ تا ۹ درصد است
تاریخ انتشار: ۱۵ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۶۵۲۰۵
هشدار زلزله بیخ گوش تهرانی‌ها و شهرهای دارای گسل ایران آنقدر تکرار شده که گاه مثل نیش یک حشره، تنها تلنگری می‌زند و باز به دست فراموشی سپرده می‌شود. بحرانی قریب‌الوقوع و جبران‌ناپذیر که اگر دست‌های مسوولان و ارگان‌های ذیربط برای مدیریت آن روی هم گذاشته نشود _که به نظر می‌رسد تاکنون هم اقدام هماهنگی انجام نشده است_ ابعاد فاجعه‌آمیز آن گوش جهانیان و چه بسا تاریخ را کَر کند!
شهروندان ۱۰ شهر حاتای، قهرمان ماراش، غازی آنتپ، شانلی اورفا، عثمانیه، آدانا، دیاربکر، کیلیس، مالاتیا و آدیامان ترکیه در حالی که در روز ۶ فوریه ۲۰۲۳ میلادی مانند روزهای گذشته باید کسب و کار و روزمرگی‌شان را آغاز می‌کردند، تصورش را هم نمی‌کردند ساعت ۴:۱۷ دقیقه بامداد با زلزله‌ای خانمان برانداز مواجه شوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
زلزله ۷.۸ ریشتری ترکیه و پس لرزه‌های شدید آن باز هم این سوال را به ذهن ایرانیان متبادر ساخت که در صورت وقوع چنین زلزله‌ای در کشورمان، شهروندان، ساختمان‌ها و ابنیه‌ها چقدر زیر بار این زلزله تاب می‌آورند؟
درس‌های زلزله‌های گذشته، عبرت شود
مهدی زارع، استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی در گفت و گو با خبرآنلاین در پاسخ به این سوال که آیا مسوولان مرتبط با بحث زلزله تاکنون اقدام عملیاتی مفیدی در ایران انجام داده اند یا خیر، اینطور پاسخ داد: «در ایران به ویژه در سه دهه گذشته، اقدامات مختلفی در کاهش ریسک زلزله انجام شده است. درس‌های ناشی از زلزله‌های مهم گذشته باید در مقیاس‌های مختلف، ملی و بین‌المللی به کار گرفته و «یادگیری» با بهره‌گیری از درس‌های آموخته شده به‌عنوان منابع ضروری برای آمادگی در برابر زلزله در نظر گرفته شود. این موضوع به ویژه در سه دهه اخیر به فرهنگ تاب‌آوری و کاهش ریسک زلزله کمک می‌کند زیرا هدف آن، کاهش نوع برخوردِ صرفاً واکنشی از جنس برخوردهای کوتاه برای مقابله با تبعات زلزله است.»
او ادامه داد: «درس‌های آموخته شده، بخش اساسیِ کاهش ریسک است و یکی از دلایلی که هنوز سوانح، موجب خسارت‌های مهمی در کشورهایی مانند ایران و ترکیه می‌شوند، این است که درس‌های رویدادهای گذشته، آموخته نشده‌اند یا هنوز در شیوه‌های مدیریت ریسک به اجرا نرسیده‌اند.»
راه دراز ایران برای مدیریت بحران زلزله
زارع درباره فاصله ایران تا رسیدن به نقطه مطلوب برای مدیریت بحران زلزله، اظهار داشت: «زمین لرزه طبس روز شنبه ۲۵ شهریور ۱۳۵۷ ساعت ۱۹:۰۸ به وقت محلی، زمانی رخ داد که اکثر مردم محل در خانه بودند. زلزله طبس در ایران بین ۲ کویر دشت کویر (کویر بزرگ) و کویر لوت (کویر لوت) واقع شده است. زمین‌لرزه طبس، زلزله‌ای به بزرگی Mw ۷.۴ بود. زمین‌لرزه طبس ۱۰ سال پس از زلزله ۱۳۴۷ دشت بیاض و بر اثر یک گسلِ‌زمین‌لرزه‌ای که تا آن موقع به نقشه در نیامده بود، واقع در قسمت غربی کوه‌های شُتری رخ داد. حدود ۸۵ درصد از ساکنان طبس کشته شدند که بالغ بر ۱۱ هزار نفر از کل جمعیت ۱۳ هزار نفری بود. زلزله طبس و پس از آن زلزله‌های منجیل ۱۳۶۹ و زلزله بم ۱۳۸۲ نشان دادند که برای اقدام در زمینه پیشگیری، توسعه و بهبود زیرساخت، هنوز راه درازی در پیش داریم.»
او گفت: «ضعیف بودن زیرساخت‌های کشور، فرسودگی بناها، ساخت بدون ضابطه در جاهای خطرناک و با شیوه‌ای غیر ضابطه‌مند موجب شد که همچنان در زلزله‌های مهمی مانند زلزله بم ۱۳۸۲ حدود یک سوم از جمعیت ۱۰۰ هزار نفر شهر را در رخداد زمین‌لرزه از دست بدهیم.»
آمادگی ۹ درصدی ایران در مقابله با زلزله
یک بخش کلیدی این ارگان که نقش کلیدی در امدادرسانی دارد، پاسخگوی سوالات خبرآنلاین در خصوص آمادگی به وقت بحران زلزله شد. نواب شمس‌پور، مدیرکل آموزش‌های همگانی جمعیت هلال‌احمر در گفت و گو با خبرآنلاین ابعاد مختلف وقوع زلزله احتمالی در تهران و مخاطراتی را که این فاجعه در پی دارد، تشریح کرد و اظهار داشت: «شهرهای تبریز و مشهد و به خصوص تهران بیشتر در معرض خطر وقوع زلزله قرار دارند اما چقدر برای این اتفاق آماده هستیم؟ در دنیا شاخصی با عنوان آمادگی خانوارها وجود دارد که بر اساس آخرین مطالعه این شاخص در سال ۹۴، شاخص آمادگی خانوارهای ایرانی مقابل زلزله، بین هشت تا ۹ درصد است.»
وی درباره برخی اقدامات مفید برای کاهش بحران زلزله، خاطرنشان کرد: «تغییرات مناسبی با توجه به زلزله های رودبار و بم در ایران رخ داد اما مباحث سازه‌ای و ممنوعیت ساخت و ساز در حریم رودخانه مهمترین اصل در زلزله است. در واقع ۹۰ درصد کاهش بحران زلزله در مقاوم بودن سازه‌ها تعریف می‌شود. از سوی دیگر، با توجه به وجود بافت‌های فرسوده در کشور، نگاه جدی‌تری در مورد سازه‌ها باید صورت گیرد.»
شمس‌پور در ادامه این گفت و گو، گریزی به ساختمان‌هایی زد که بر اساس بساز و بفروش ساخته می‌شوند و به مقاوم‌سازی، نیاز جدی و اساسی دارند. وی بر این باور است که سازمان نظام مهندسی و شهرداری باید به صورت ویژه به پیوست زلزله این ساختمان‌ها ورود کنند.
آمادگی مقابل زلزله وارد کتاب‌های درسی شود
مدیرکل آموزش‌های همگانی جمعیت هلال‌احمر درباره اقدامات این اداره کل برای کاهش مخاطرات زلزله بیان کرد: «اطلاع‌رسانی و برگزاری دوره‌های آموزشی به صورت مجازی در سایت جمعیت هلال‌احمر قرار داده شده است. هلال احمر همچنین در حال آموزش به شهروندان برای آمادگی مقابل زلزله است. اما این انگیزه باید در مردم ایجاد شود که از سایت‌های آموزشی هلال احمر استفاده کنند.»
وی ادامه داد: «یکی دیگر از اقدامات جمعیت هلال احمر، ایجاد خادمان هلال در روستاها است. علاوه بر این، برخی ظرفیت‌ها را باید در کتاب‌های درسی ایجاد کنیم. در این زمینه در مدارس، طرح دادرس و طرح‌های دیگری در دستور کار داریم.:
شهرسازان و معماران دلسوزند؟
مطالعات و بررسی‌های محققان نشان می‌دهد ایران پتانسیل زلزله‌های بزرگتر از ۷.۵ ریشتر را دارد. پتانسیلی دهشتناک که بلافاصله اذهان را به سوی مقاومت ساختمان‌ها در تهران هدایت می‌کند. آمادگی و اطلاع‌رسانی به شهروندان از یک سو، دلسوزی جامعه مهندسین و سازمان نظام مهندسی همچنین جدیت شهرداری از سوی دیگر گامی بزرگ و موثر برای کاهش بحران زلزله محسوب می‌شود. در این زمینه، مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران درباره نظارت این شورا بر تاب‌آوری ساختمان‌ها و سازه‌های در حال ساخت مقابل زلزله، به خبرآنلاین گفت: «سازمان نظام مهندسی در خصوص ساختمان‌های درحال ساخت، نقشه‌های استاندارد و مقاوم در برابر زلزله باید نظارت داشته باشد. در مورد ساختمان‌های بافت فرسوده و ناپایدار که می‌دانیم در برابر زلزله تاب‌آوری ندارند ۲ راهکار وجود دارد. نخست نوسازی بافت فرسوده است که امیدواریم با دستورالعمل‌های تشویقی، سرمایه‌گذاران و مالکان به سمت نوسازی بروند. دوم اینکه با بهسازی و مقاوم سازی در برابر زلزله می‌توان ساختمان‌های ساخته شده را مقاوم کرد.«
او ادامه داد: «سایر ساختمان‌ها که عمری از آنها گذشته است، باید توسط ابزار مناسبی که مقاومت ساختمان را اعلام می‌کند، مورد بررسی قرار بگیرند. در نتیجه در این بخش که شامل برج‌های ساختمانی و ساختمان‌های بلندمرتبه می‌شود، تاکید داریم که شهرداری با همکاری سایر دستگاه‌ها اقداماتی انجام دهد.»
بی‌توجهی شهرداری به کاهش بحران زلزله
عباسی در پاسخ به این سوال که آیا شهرداری تاکنون اقدام موثری برای کاهش بحران زلزله انجام داده است یا خیر، گفت: «این مسأله، موضوعی نبوده است که تا الان به آن پرداخته باشیم اما به تازگی مورد بحث واقع شده است. از سوی دیگر، باید مقداری امکانات در کشور فراهم شود. در این زمینه، شرکت‌های دانش بنیان تا حد زیادی بحشی از این تکنولوژی را در اختیار می گیرند. با این وجود قرار است جلسه‌ای با مشارکت دستگاه‌های ذیربط و افرادی که فعالیت موثر داشته باشند، در شورای شهر تهران برگزار شود تا بر اساس آن، قانونی وضع کنیم و بتوانیم طی فرایندهایی، بخش‌هایی از ساختمان‌های تهران را به سمت مقاومت در برابر زلزله پیش ببریم.»
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران به حلقه گم شده در مدیریت بحران زلزله اشاره کرد و گفت: «کشور در این زمینه نیاز بیشتری به هزینه کردن، فرهنگ‌سازی و آگاهی‌بخشی دارد و همه دستگاه‌ها و جامعه دانشگاهی در تعامل با یکدیگر، نسبت به ایمن کردن سازه‌ها و ساختمان‌ها همکاری کنند.»
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: کاهش بحران زلزله جمعیت هلال احمر برابر زلزله مقابل زلزله ساختمان ها برای کاهش زمین لرزه زلزله ای سازه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۶۵۲۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کاهش تعداد ساختمان‌های فرسوده پایتخت
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از خانه ملت، اقبال شاکری در مورد عدم تاییدیه ایمنی ۵۰ درصد از ساختمان‌های دولتی تهران توسط آتش نشانی، گفت: در شهر تهران و سایر کلانشهر‌ها مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی، سازمان مدیریت بحران، سازمان مدیریت شهرداری وظیفه و مسئولیت ارزیابی کیفیت و سنجش ایمنی ساختمان‌های عمومی پرتردد را بر عهده دارند که به لحاظ کمیت و کیفیت آنها را نظارت کنند. نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سازمان آتش نشانی تمام ساختمان‌های عمومی استان تهران را به لحاظ ایمنی مورد سنجش قرار داده است، افزود: سازمان آتش نشانی تهران با بررسی کل ساختمان‌های مذکور اخطار‌های لازم را صادر کرده است، تمام ساختمان‌های عمومی پایتخت در درجه بندی در بخش‌های حساس، پرخطر و ناایمن مورد بررسی قرار گرفته‌اند. عضو کمیسیون عمران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سازمان آتش نشانی در حوزه شناسایی ساختمان‌های فرسوده به درستی عمل کرده است، اظهار داشت: مالکان ساختمان‌های ناایمن دولتی در کنار شهرداری‌های مناطق، سازمان مدیریت بحران، دادستانی و برخی از وزارتخانه‌ها همچون وزارت کار، رفاه اجتماعی و بهداشت و درمان در جریان این اخطار‌ها هستند تمام هشدار‌ها به ناایمنی ساختمان‌ها داده شده و احتمال وقوع حادثه در هر لحظه برای آنها وجود دارد. شاکری با بیان اینکه تهران آبستن حوادث تلخ در ناایمنی ساختمان‌های فرسوده است؛ یادآور شد: برخی از ساختمان‌های ناایمن پرتردد تاییدیه شهرداری را ندارند و امکان این مسئله وجود دارد که هر لحظه شاهد اتفاقات ناگواری همچون حادثه تلخ کلینیک سینا باشیم، قانون راهکار‌های متفاوتی برای نوسازی ساختمان‌های دولتی داشته است، باید با همکاری وزارت کار، شهرداری تهران، اتاق اصناف و دادستانی با محوریت شورای شهر تهران دستور سازو کار و ورود به این ساختمان‌ها مورد توجه قرار بگیرد. نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه دادستانی باید حکم ورود به مسئله ساختمان‌های ناایمن را صادر نماید، گفت: اگر مالکان بدون هشدار دریافتی متقاضی ایمن سازی باشند احتیاجی به پلمپ ساختمان نیست بلکه وارد مرحله اجرای کار می‌شوند تا فعالان آن ساختمان مجبور به تعطیلی نباشند، راهکار‌های متعددی برای ایمن سازی وجود دارد. شاکری با تاکید بر اینکه با هشدار‌های آتش نشانی شاهد کاهش تعداد ساختمان‌های پرخطر در پایتخت هستیم، اظهار داشت: با تذکرات سازمان آتش نشانی منجر شد تعداد ساختمان‌های فرسوده پایتخت از ۱۴۰ مورد به ۸۰ و ۹۰ مورد کاهش یابد، آتش نشانی توانایی تعطیلی ساختمانی که چندین مرتبه حکم و تذکر ایمنی را گرفته، ندارد بر همین اساس باید دادستانی به این مسئله ورود داشته باشد. نماینده مردم در مجلس یازدهم با تاکید بر اینکه دادستانی باید ورود عالمانه به این مسئله داشته باشد، اظهار داشت: با محوریت شهرداری و شورای شهر تهران می‌توان ساختمان‌های فرسوده را پیگیری کرد امیدوارم به حالت اجرای شدن برسد، از طرفی ساختمان‌های که عمومی هستند و مشکلی ندارند دولت خودش باید اقدام به ایمن سازی آنها داشته باشد. شاکری با انتقاد از اینکه گاهی ساختمان‌های عمومی دولتی ناایمن اقدامی برای نوسازی نیست، این مسئله نشأت گرفته از عدم نظارت دستگاه‌های متولی است، گفت: نوسازی ساختمان‌های فرسوده به معنای تعطیلی اصناف مربوطه شاغل در آن مکان نیست، در نظر داشته باشیم مقاوم سازی نیازمند تعطیلی نیست. عضو مجمع نمایندگان استان تهران با بیان اینکه پهنه‌های گسلی پایتخت کاملا شناسایی و ابعاد آن مشخص شده است، اظهار داشت: در نظر داشته باشیم چه میزان ساختمان در پهنه‌های اصلی پایتخت قرار دارند همگی مشخص شده‌اند به اعتقاد بنده شورای عالی معماری و شهرسازی دستور ساخت در حریم گسل‌ها را ابلاغ کنند و اقدام موثری که باید داشته باشد جابجایی ساختمان‌های بزرگ ساخته شده بر روی گسل‌ها است.
تداوم بارندگیها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش مییابد